350 Milyon Kişiye Açılan Kapıdan Yatırım Daveti
Serhat Kalkınma Ajansı (SERKA) Genel Sekreteri Doç. Dr. Hüsnü Kapu, İran ve Azerbaycan ile çalışmak isteyen OSTİM sanayicisine tecrübesini ve bilgi birikimini aktarabileceklerini belirtti. Iğdır OSB’nin OSTİM’den öğreneceği çok şey bulunduğunu söyleyen Kapu, “Iğdır ise özellikle İran ve Azerbaycan ile çalışmak isteyen OSTİM sanayicisine kendi tecrübesini ve bilgi birikimini aktarabilir. Iğdır’ın arkasında yaklaşık 350 milyon kişi yaşamaktadır. Iğdır bu pazarlara hitap edebilecek gerekli altyapıya sahiptir.” dedi. Hüsnü Kapu, sorularımızı yanıtladı.
Bize kısaca Iğdır’ı tanıtabilir misiniz?
Iğdır, Kafkaslarda yer alan ve 3 ülke ile sınır olan bir serhat şehridir. 1992 yılında Kars’tan ayrılan Iğdır yaklaşık 200.000 nüfusa sahip olup, şehir merkezinde ise yaklaşık 92.000 kişi yaşamaktadır. Aras Nehri tarafından sulanan Iğdır ovasında pamuğun yetişmesine imkân veren bir iklime sahiptir. Iğdır, pamuğu ve kayısısı ile ünlü bir ilimizdir. Iğdır, Azerbaycan Türkleri ve Kürt vatandaşlarımızın uyum içinde yüzyıllardır yaşadığı bir hoşgörü kentidir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre de Türkiye’nin en güvenli 10. ili konumundadır.
Son 10 yılda ne tür yatırımlar yapıldı?
Iğdır ciddi manada kamu yatırımı almaktadır. Bu çerçevede 2012 yılında Iğdır Havalimanı açılmış, yeni devlet hastanesi tamamlanmış, yolların yüzde 85’i bölünmüş yol olarak inşa edilmiş, Nahcivan’a açılan Dilucu sınır kapısı modernize edilmiş, Iğdır OSB’nin alt ve üst yapısı tamamlanarak yatırımcılara ücretsiz olarak tahsisine başlanmış, Kars-Iğdır-Nahcivan demiryolu projesi hazırlanmış ve Iğdır Üniversitesi kurulmuştur. Tüm bu yatırımların sonucu olarak ilde göç oranı azalmış, hatta nüfus artışı meydana gelmiş, insanların havayolu ile Ankara ve İstanbul’dan doğrudan erişimi sağlanmış, üniversite öğrenci sayısı artmış, sosyal-kültürel tesisler ve sanayi tesisleri çoğalmıştır.
SANAYİLEŞME ATAĞI
Sanayinin durumu nedir ve Ajansınızın bu alandaki çalışmaları nelerdir?
Iğdır sanayisi; Iğdır OSB’nin hukuken 2001, fiilen 2009 yılında kurulması ve SERKA Iğdır Yatırım Destek Ofisi’nin 2011 yılında faaliyete geçmesi ile birlikte gelişmeye başladı diyebiliriz. Daha öncesinde sadece tarıma dayalı sanayi dediğimiz un ve süt fabrikaları bulunmaktaydı. OSB’nin kurulması ve Ajansımızın destekleriyle son 7 yılda sanayileşme anlamında ilin gelişim hızına göre oldukça hızlı bir gelişme kaydedilmiştir. 2011 yılında iki aktif işletme varken bu sayı hâlihazırda 22’ye yükselmiştir. Bir o kadar proje çalışmaları devam eden işletme mevcuttur.
“OSB’DEKİ YATIRIMCILARIMIZIN ÇOĞU İL DIŞINDAN”
İran sınırına -Gürbulak sınır kapısı- en yakın OSB olan Iğdır OSB, 200 hektarlık bir alanda 105 parsel ve iki etaptan oluşmaktadır. OSB’nin su, MOBESE, güvenlik duvarı, güneş enerji panelleri, su deposu gibi alt ve üst yapı çalışmaları ajans tarafından sağlanan yaklaşık 2,2 milyon TL’lik bir destekle tamamlanmıştır. Elektrik, doğalgaz, kanalizasyon gibi altyapılar ise Bakanlık kredisi ile gerçekleştirilmiştir. OSB içinde gümrük müdürlüğü binası inşası devam etmektedir. Kars-Iğdır-Nahcivan-İran-Pakistan demiryolu OSB’den geçmekte olup, proje kapsamında OSB’de yükleme-boşaltma istasyonu yapılacaktır. OSB’de yeteri miktarda boş sanayi parseli mevcut olup, ücretsiz olarak yatırımcıya tahsis edilmektedir.
OSB’deki yatırımcılarımızın çoğu il dışındandır. Başlıca sanayi kolları metal ürünler, yapı kimyasalları, EPS, bims, süt ürünleri, salça-marmelat, asansör, plastik, ahşap ürünler, mobilya, doğal taş ve tekstil/hazır giyim üzerinde yoğunlaşmaktadır. Sanayicilerimiz arasında İran, Nahcivan, Gürcistan, Azerbaycan, Almanya ve Suriye’ye ihracat yapan firmalarımız bulunmaktadır. Iğdır Yatırım Destek Ofisimiz başta İstanbul olmak üzere büyükşehirlerde gerçekleştirdiği yatırım destek ve tanıtım faaliyetleri neticesinde bugüne kadar yaklaşık 89 milyon TL’lik doğrudan sabit yatırıma ve 1800 kişilik istihdama vesile olmuştur. Yatırımcılarımız her türlü konuda ofisimizle iletişime geçerek en doğru ve güncel bilgiyi anında alabilmektedir. Bu destek çok boyutludur; öyle ki Ofisimiz tarafından bir fabrika müdiresine Iğdır’da kiralık daire bile bulunmuştur.
Sonuç olarak, Iğdır’da yatırım yapmak isteyen girişimcilerin bizimle iletişim kurmaları yeterlidir; Ajans olarak elimizden gelen desteği sunmaya hazırız.
“6. BÖLGE TEŞVİKLERİ UYGULANIYOR”
Bu süreçte devlet teşviklerinin rolünü anlatır mısınız?
Devlet teşvikleri oldukça önemlidir. Iğdır’daki yatırımcılar veya yatırım yapacak olanlar 6. bölge teşvikleri diye bilinen teşviklerden faydalanmaktadır. Bu kapsamda KDV ve gümrük vergisi muafiyeti, kurumlar vergisi muafiyeti, SGK işveren ve işçi payı istisnası, gelir vergisi stopajı muafiyeti, yatırım kredisi faiz desteği ve ücretsiz yer tahsisinden faydalanmaktadırlar. Buna ek olarak 2018 yılı sonuna kadar yapacakları bina inşaat harcamaları sırasında ödedikleri KDV’yi geri alma hakkına sahiptirler. Ayrıca Cazibe Merkezleri Programı kapsamında elektrik enerjisi desteğinden faydalanabilmektedirler. Bunların dışında ajansımızın, KOSGEB’in, İŞKUR’un ve diğer ilgili kurumların mali destekleri veya faizsiz kredi imkânları büyükşehirlere nazaran Iğdır’da KOBİ sayısının azlığı nedeniyle daha yüksek ihtimalle elde edilebilmektedir.
“OSTİM VE IĞDIR OSB GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİREBİLİR”
OSTİM ülkemizin en önemli sanayi bölgelerimizden birisi olup, ülkemizin gurur vesilesi olacak birçok gelişmeye yön vermektedir. Iğdır OSB’nin OSTİM’in tecrübesinden ve bilgi birikiminden öğreneceği çok şey bulunmaktadır. Bu nedenle biz iki OSB arasında işbirliğini önemsiyor ve bu konuda gerekli çalışmaları yürütmek istiyoruz.
Iğdır ise özellikle İran ve Azerbaycan ile çalışmak isteyen OSTİM sanayicisine kendi tecrübesini ve bilgi birikimini aktarabilir. Bu iki ülke kültürel öğelerden dolayı Iğdır ile yakın akrabalık bağlarına sahiptir. Iğdır’ın arkasında yaklaşık 350 milyon kişi yaşamaktadır. Iğdır bu pazarlara hitap edebilecek gerekli altyapıya sahiptir. Sonuç olarak Iğdır OSB ve OSTİM kardeş OSB’ler olarak güçlerini birleştirebilir ve ülkemizin gelişmesine katkıda bulunabilirler.
